Πέμπτη 28 Μαΐου 2015

Ένταξη των Σχολών, των Τμημάτων και των Εισαγωγικών Κατευθύνσεων στα Επιστημονικά Πεδία και συντελεστές βαρύτητας μαθημάτων για το σχολικό έτος 2015-2016

Από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού και Θρησκευμάτων ανακοινώνεται η ένταξη των Σχολών, των Τμημάτων και των Εισαγωγικών Κατευθύνσεων στα Επιστημονικά Πεδία και οι συντελεστές βαρύτητας μαθημάτων για το σχολικό έτος 2015-2016, ως ακολούθως:

1ο Επιστημονικό Πεδίο: Ανθρωπιστικές, Νομικές και Κοινωνικές Επιστήμες
 
2ο Επιστημονικό Πεδίο: Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες

3ο Επιστημονικό Πεδίο: Επιστήμες Υγείας και Ζωής  
 
4ο Επιστημονικό Πεδίο: Επιστήμες της Εκπαίδευσης   

5ο Επιστημονικό Πεδίο: Επιστήμες Οικονομίας και Πληροφορικής

Για τα Πανεπιστήμια και τις Σχολές ανά επιστημονικό πεδίο πατήστε εδώ

Συντελεστές βαρύτητας μαθημάτων
Για τον προσδιορισμό του συνόλου των μορίων κάθε υποψηφίου για εισαγωγή στις σχολές στα τμήματα και στις εισαγωγικές κατευθύνσεις τμημάτων που είναι ενταγμένα σε κάθε ένα από τα ανωτέρω Επιστημονικά Πεδία θα υπολογίζονται τα μαθήματα και οι συντελεστές βαρύτητας τα οποία προβλέπονται στην Ομάδα Προσανατολισμού που ανήκει ο υποψήφιος για το συγκεκριμένο Επιστημονικό Πεδίο, ως ακολούθως:
A.Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
1ο Επιστημονικό Πεδίο Ανθρωπιστικών, Νομικών και Κοινωνικών Επιστημών
α) Αρχαία Ελληνικά Προσανατολισμού με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)
β) Ιστορία Προσανατολισμού με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)
3ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών Υγείας και Ζωής
α) Βιολογία Γενικής Παιδείας με συντελεστή μηδέν κόμμα εννιά (0,9)
β) Νεοελληνική Γλώσσα με συντελεστή μηδέν κόμμα τέσσερα (0,4)
          4ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών της Εκπαίδευσης
α) Νεοελληνική Γλώσσα με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)
β) Μαθηματικά Γενικής Παιδείας με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)
      
Β. Ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
          2ο Επιστημονικό Πεδίο Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών
α) Μαθηματικά Προσανατολισμού με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)
β) Φυσική Προσανατολισμού με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)
          3ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών Υγείας και Ζωής
α) Βιολογία Προσανατολισμού με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)
β) Χημεία Προσανατολισμού με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)
4ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών της Εκπαίδευσης
α) Νεοελληνική Γλώσσα με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)
β) Ιστορία Γενικής Παιδείας με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)
      
Γ. Ομάδα Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής
          3ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών Υγείας και Ζωής
α) Βιολογία Γενικής Παιδείας με συντελεστή μηδέν κόμμα εννιά (0,9)
β) Νεοελληνική Γλώσσα με συντελεστή μηδέν κόμμα τέσσερα (0,4)
4ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών της Εκπαίδευσης
α) Νεοελληνική Γλώσσα με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)
β) Ιστορία Γενικής Παιδείας με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)
5ο Επιστημονικό Πεδίο Επιστημών Οικονομίας και Πληροφορικής
α) Μαθηματικά Προσανατολισμού με συντελεστή ένα κόμμα τρία (1,3)

β) Αρχές Οικονομικής Θεωρίας με συντελεστή μηδέν κόμμα επτά (0,7)

Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Η άποψη της Π.Ε.Φ. για τα θέματα των λατινικών

Άποψη της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων για τα θέματα των Λατινικών Θεωρητικής Κατεύθυνσης: Τα προς μετάφραση κείμενα προέρχονται από τις διδακτικές ενότητες XXIX, XLIV και XLIX του σχολικού εγχειριδίου. Είναι γνωστά και διδαγμένα και δεν έχουν ιδιαίτερες μεταφραστικές απαιτήσεις.
Οι παρατηρήσεις στη Γραμματική και στο Συντακτικό είναι απαιτητικές και διαβαθμισμένης δυσκολίας. Αναμφισβήτητα, οι πανελλαδικές εξετάσεις οφείλουν να ελέγχουν τις γνώσεις των υποψηφίων στα γνωστικά αντικείμενα, ο έλεγχος όμως αυτός δεν θα πρέπει να αντιβαίνει στην παιδαγωγική διάσταση των εξετάσεων. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι προκαλεί απορία η επιλογή να ελεγχθεί η γνώση των υποψηφίων στη Γραμματική με την επανάληψη της ίδιας, ιδιαίτερα απαιτητικής ερώτησης, στο ερώτημα Β2, που αφορά τη μετατροπή του γερουνδιακού στην ενεργητική φωνή (interficiendo, resecandorum, obiurgandam).   
Παρατηρήσεις
Β1α.
pari
diutius
inopum
haec
qua
neuter
cultelli
 ungues
mihi
  eius
Β1β.
ea exempla sutores quosdam incitaverunt/incitavere
Β2.
doctu
respondendo
solentium
perdam
faciendus
casuris
sunto
diceremur
fert
referre
interfice
cognoscetis
 elaberentur
resecuerit
obiurgavisse
Γ1α.
Postquam clamore ancillarum Brutus vocatus est.
Εκφέρεται με οριστική, διότι εκφράζει μόνο τον χρόνο και δηλώνει το προτερόχρονο.
Γ1β.
Quos fidos amicos habueram/habui ?
Γ1γ.
Homines dicunt Porciam, Bruti uxorem, cultellum tonsorium poposcisse.
Γ1δ.
Quod Tarquinius dixisse  fertur  exulans.
Το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου στα λατινικά δηλώνεται σε αιτιατική και επί ταυτοπροσωπίας, εκτός από την περίπτωση που το λεκτικό ρήμα είναι στην παθητική φωνή. Επομένως η ονομαστική Tarquinius είναι υποκείμενο και στο ρήμα και στο απαρέμφατο και η μετοχή ακολουθεί την πτώση του. (άρση του λατινισμού)
Γ2α.
Parum salutationem incitat ut corvum doceat.
Εκφέρεται με ενεστώτα υποτακτικής, γιατί εξαρτάται από αρκτικό χρόνο. Ιδιομορφία ως προς την ακολουθία των χρόνων (συγχρονισμός κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση).
Γ2β.
α) Παρόν: quodsi forte caderent, tum intellegeretur.
β) Παρελθόν: quodsi forte cecidissent, tum intellectum esset.
Γ2γ.
1. Brutus eam obiurgatum venit (αιτιατική σουπίνου).
2.  Brutus eius obiurgandae causa (gratia) venit (εμπρόθετη γενική γερουνδίου, υποχρεωτική γερουνδιακή έλξη).
3. Brutus ut eam obiurgaret venit (Τελική πρόταση)
4 Brutus qui eam obiurgaret  venit ( αναφορικήτελική πρόταση)
Από την Π.Ε.Φ.


Δευτέρα 25 Μαΐου 2015

Τα ωρολόγια προγράμματα της Α,Β και Γ Λυκείου που θα ισχύσουν από το επόμενο σχολικό έτος

Σύμφωνα με έγγραφο του υπουργείου Παιδείας  για το σχολικό έτος, 2015-2016 θα ισχύσουν :
Α. Τα Ωρολόγια Προγράμματα των Α’ και Β’ τάξεων του Ημερησίου Γενικού Λυκείου καθορίζονται με τον ν. 4186/2013 (ΦΕΚ Α’ 193) και
 Β. Το Ωρολόγιο Πρόγραμμα της Γ’ τάξης του Ημερησίου Γενικού Λυκείου καθορίζεται με τον ν. 4327/2015 (ΦΕΚ Α’ 50).

Ειδικότερα:
 Α  ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
 1. Η Α ́ Τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου αποτελεί τάξη αποκλειστικά γενικής παιδείας, στην οποία εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων τριάντα πέντε (35) συνολικά ωρών εβδομαδιαίως. Ειδικότερα, εφαρμόζεται εκπαιδευτικό πρόγραμμα τριάντα τριών (33) ωρών εβδομαδιαίως, με εννέα (9) μαθήματα, που είναι κοινό για όλους τους μαθητές και εκπαιδευτικό πρόγραμμα δύο (2) ωρών εβδομαδιαίως που αποτελείται από ένα (1) μάθημα επιλογής το οποίο επιλέγεται μεταξύ τεσσάρων μαθημάτων.
 Τα μαθήματα του κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος (γενικής παιδείας) είναι τα εξής:
 α) Ελληνική Γλώσσα, εννέα (9) διδακτικών ωρών, με διακριτά διδακτέα αντικείμενα – κλάδους την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, τη Νέα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία για τα οποία διατίθενται πέντε (5), δύο (2) και δύο (2) ώρες, αντίστοιχα.

β) Μαθηματικά, πέντε (5) ωρών, με διακριτά διδακτέα αντικείμενα – κλάδους την Άλγεβρα και τη Γεωμετρία για τα οποία διατίθενται τρεις (3) ώρες και δύο (2) ώρες, αντίστοιχα.

γ) Φυσικές Επιστήμες, έξι (6) ωρών, με διακριτά ανά δύο ώρες διδακτέα αντικείμενα – κλάδους τη Φυσική, τη Χημεία και τη Βιολογία για τα οποία διατίθενται ανά αντικείμενο δύο (2) ώρες.

δ) Ιστορία, δύο (2) ωρών.

ε) Πολιτική Παιδεία, τριών (3) ωρών, με διδακτέα αντι− κείμενα Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία.

στ) Θρησκευτικά, δύο (2) ωρών.

ζ) Ερευνητική Εργασία (συνθετική εργασία / project), δύο (2) ωρών.

η) Ξένη Γλώσσα, δύο (2) ωρών, (Αγγλικά, Γαλλικά ή Γερμανικά).

θ) Φυσική Αγωγή, δύο (2) ωρών.

Τα μαθήματα επιλογής του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι τα εξής:

α) Εφαρμογές Πληροφορικής, δύο (2) ωρών.

β) Γεωλογία και Διαχείριση Φυσικών Πόρων, δύο (2) ωρών.

γ) Ελληνικός και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός δύο (2) ωρών και

δ) Καλλιτεχνική Παιδεία, δύο (2) ωρών.

Β  ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
 Στη Β ́ Τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων που περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας τριάντα (30) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως και δύο (2) Ομάδες Μαθημάτων Προσανατολισμού, Ανθρωπιστικών και Θετικών Σπουδών, πέντε (5) συνολικά διδακτικών ωρών εβδομαδιαίως έκαστη ομάδα, όπου οι μαθητές καλούνται να επιλέξουν τη μία.

Τα μαθήματα του κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος (γενικής παιδείας) είναι τα εξής:
 α) Ελληνική Γλώσσα, έξι (6) διδακτικών ωρών, με διακριτά διδακτέα αντικείμενα – κλάδους την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, τη Νέα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία για τα οποία διατίθενται ανά αντικείμενο δύο (2) ώρες.

β) Μαθηματικά, πέντε (5) ωρών, με διακριτά διδακτέα αντικείμενα – κλάδους την Άλγεβρα και τη Γεωμετρία για τα οποία διατίθενται τρεις (3) και δύο (2) ώρες, αντίστοιχα.

γ) Φυσικές Επιστήμες, έξι (6) ωρών, με διακριτά διδακτέα αντικείμενα – κλάδους τη Φυσική, τη Χημεία και τη Βιολογία για τα οποία διατίθενται ανά αντικείμενο δύο (2) ώρες.

δ) Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ, μία (1) ώρα.

ε) Ιστορία, δύο (2) ωρών.

στ) Φιλοσοφία, δύο (2) ωρών.

ζ) Πολιτική Παιδεία, δύο (2) ωρών, με διδακτέα αντικείμενα Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία.

η) Θρησκευτικά, δύο (2) ωρών.

θ) Ερευνητική Εργασία (συνθετική εργασία / project), μία (1) ώρα.

ι ) Ξένη Γλώσσα, δύο (2) ωρών, (Αγγλικά ή Γαλλικά ή Γερμανικά).

ια) Φυσική Αγωγή, μίας (1) ώρας.

Τα μαθήματα προσανατολισμού των Ανθρωπιστικών Σπουδών είναι τα εξής:

α) Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, τριών (3) ωρών και

β) Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών (Κοινωνιολογία, Οικονομική Επιστήμη και Πολιτική Επιστήμη), δύο (2) ωρών.

Τα μαθήματα προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών είναι:

α) Φυσική, τριών (3) ωρών και

β) Μαθηματικά, δύο (2) ωρών.

Γ   ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
 Η Γ ́ τάξη Ημερήσιου Γενικού Ενιαίου Λυκείου και η Δ ́ τάξη Εσπερινού Γενικού Ενιαίου Λυκείου χωρίζονται σε τρεις Ομάδες Προσανατολισμού: Ομάδα Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ομάδα Θετικών Σπουδών και Ομάδα Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής. Το πρόγραμμα διδασκαλίας της Γ ́ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Δ ́ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνει μαθήματα Γενικής Παιδείας και Μαθήματα Προσανατολισμού. Οι μαθητές υποχρεούνται να παρακολουθούν τα μαθήματα της Ομάδας Προσανατολισμού που επιλέγουν, καθώς και τα Μαθήματα Γενικής Παιδείας. Ειδικά οι μαθητές της Γ ́ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου παρακολουθούν και ένα Μάθημα Επιλογής.»

 Τo ωρολόγιο πρόγραμμα των Μαθημάτων Γενικής Παιδείας της Γ ́ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου είναι το εξής: 
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΩΡΕΣ
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ 1
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 2
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ1
ΙΣΤΟΡΙΑ 2
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ και ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ 2
ΒΙΟΛΟΓΙΑ 2
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ1
ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ(Αγγλικά ή Γαλλικά ή Γερμανικά) 2
ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 2
ΣΥΝΟΛΟ 15

 Το ωρολόγιο πρόγραμμα των Μαθημάτων Προσανατολισμού της Γ ́ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου είναι το εξής:

Ομάδα Προσανατολισμού ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΩΡΕΣ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ5
ΙΣΤΟΡΙΑ 3
ΛΑΤΙΝΙΚΑ 3
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ 2
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ 2
ΣΥΝΟΛΟ 15

Ομάδα Προσανατολισμού ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΩΡΕΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 5
ΦΥΣΙΚΗ 3
ΧΗΜΕΙΑ 3
ΒΙΟΛΟΓΙΑ 2
ΑΕΠΠ (Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον) 2
ΣΥΝΟΛΟ 15

Ομάδα Προσανατολισμού ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΩΡΕΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 5
ΑΟΘ (Αρχές Οικονομικής Θεωρίας) 3
ΙΣΤΟΡΙΑ 3
ΑΕΠΠ (Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον) 2
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ 2
ΣΥΝΟΛΟ 15


Τα Μαθήματα Επιλογής της Γ ́ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου διδάσκονται δύο (2) ώρες και οι μαθητές της επιλέγουν μεταξύ των εξής προσφερόμενων μαθημάτων: α) Δεύτερη Ξένη γλώσσα (Αγγλικά ή Γαλλικά ή Γερμανικά), β) Ελεύθερο Σχέδιο, γ) Γραμμικό Σχέδιο, δ) Ιστορία της Τέχνης, ε) Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών (ΑΟΔΕΥ). Όσοι μαθητές επιθυμούν να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις των Ειδικών Μαθημάτων Ελεύθερου Σχεδίου και Γραμμικού Σχεδίου, δύνανται να δηλώσουν ότι θέλουν να παρακολουθήσουν και τα δύο μαθήματα, εκ των οποίων το ένα θα διδάσκεται μετά τη λήξη του ημερήσιου ωρολόγιου προγράμματος.

Αρχαία κατεύθυνσης: θέματα και απαντήσεις

μόνο για το αδίδακτο, του οποίου η μετάφραση ήταν δύσκολη για μαθητές, καθώς σε πολλά σημεία έπρεπε να μεταφράσουν ελεύθερα.
Διδαγμένο κείμενο
Πλάτωνος Πρωταγόρας (322a-d)
Ἐπειδὴ δὲ ὁ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας, πρῶτον μὲν διὰ τὴν τοῦ θεοῦ συγγένειαν ζῴων μόνον θεοὺς ἐνόμισεν, καὶ ἐπεχείρει βωμούς τε ἱδρύεσθαι καὶ ἀγάλματα θεῶν· ἔπειτα φωνὴν καὶ ὀνόματα ταχὺ διηρθρώσατο τῇ τέχνῃ, καὶ οἰκήσεις καὶ ἐσθῆτας καὶ ὑποδέσεις καὶ στρωμνὰς καὶ τὰς ἐκ γῆς τροφὰς ηὕρετο. Οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι κατ’ ἀρχὰς ἄνθρωποι ᾤκουν σποράδην, πόλεις δὲ οὐκ ἦσαν· ἀπώλλυντο οὖν ὑπὸ τῶν θηρίων διὰ τὸ πανταχῇ αὐτῶν ἀσθενέστεροι εἶναι, καὶ ἡ δημιουργικὴ τέχνη αὐτοῖς πρὸς μὲν τροφὴν ἱκανὴ βοηθὸς ἦν, πρὸς δὲ τὸν τῶν θηρίων πόλεμον ἐνδεής —πολιτικὴν γὰρ τέχνην οὔπω εἶχον, ἧς μέρος πολεμική— ἐζήτουν δὴ ἁθροίζεσθαι καὶ σῴζεσθαι κτίζοντες πόλεις· ὅτ’ οὖν ἁθροισθεῖεν, ἠδίκουν ἀλλήλους ἅτε οὐκ ἔχοντες τὴν πολιτικὴν τέχνην, ὥστε πάλιν σκεδαννύμενοι διεφθείροντο. Ζεὺς οὖν δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν μὴ ἀπόλοιτο πᾶν, Ἑρμῆν πέμπει ἄγοντα εἰς ἀνθρώπους αἰδῶ τε καὶ δίκην, ἵν’ εἶεν πόλεων κόσμοι τε καὶ δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί. Ἐρωτᾷ οὖν Ἑρμῆς Δία τίνα οὖν τρόπον δοίη δίκην καὶ αἰδῶ ἀνθρώποις· «Πότερον ὡς αἱ τέχναι νενέμηνται, οὕτω καὶ ταύτας νείμω; Νενέμηνται δὲ ὧδε· εἷς ἔχων ἰατρικὴν πολλοῖς ἱκανὸς ἰδιώταις, καὶ οἱ ἄλλοι δημιουργοί· καὶ δίκην δὴ καὶ αἰδῶ οὕτω θῶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις, ἢ ἐπὶ πάντας νείμω»; «Ἐπὶ πάντας», ἔφη ὁ Ζεύς, «καὶ πάντες μετεχόντων· οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, εἰ ὀλίγοι αὐτῶν μετέχοιεν ὥσπερ ἄλλων τεχνῶν· καὶ νόμον γε θὲς παρ’ ἐμοῦ τὸν μὴ δυνάμενον αἰδοῦς καὶ δίκης μετέχειν κτείνειν ὡς νόσον πόλεως».

Α1. Από το παραπάνω κείμενο να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του αποσπάσματος: «Οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι. . .φιλίας συναγωγοί». Μονάδες 10

Β1.«Ὁ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας»: Να ερμηνεύσετε τη  φράση. Μονάδες 10

Β2. «Οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι . . . μετεχόντων»: Από ποιες φάσεις διέρχεται η προσπάθεια των ανθρώπων να δημιουργήσουν πολιτικά οργανωμένες κοινωνίες, σύμφωνα με το απόσπασμα; Μονάδες 10

Β3. Με βάση το απόσπασμα «οὐ γὰρ ἂν γένοιντο . . . ὡς νόσον πόλεως» του πρωτότυπου κειμένου και το μεταφρασμένο απόσπασμα που ακολουθεί, να δικαιολογήσετε την επιβολή της θανατικής ποινής σε όσους δεν μετέχουν στην πολιτική αρετή , παρόλο που ο Δίας την είχε δωρίσει σε όλους.  Μονάδες 10

Πλάτωνος Πρωταγόρας (326e)
Ότι το πράγμα αυτό1 το θεωρούν διδακτό και στο ιδιωτικό και στο δημόσιο επίπεδο, το αποδείξαμε ήδη. Ενώ όμως είναι το πράγμα αυτό διδακτό, αφού είναι κάτι που μπορεί να φροντίσει και να καλλιεργήσει κανείς, αυτοί διδάσκουν στους γιους τους τα άλλα, των οποίων η άγνοια δεν πρόκειται να επιφέρει ως ποινή τον θάνατο, αυτό όμως, την αρετή, που εάν τα αγόρια δεν τη μάθουν και δεν τη φροντίσουν, μπορεί να υποστούν ως ποινή και τον θάνατο και την εξορία και τη δήμευση της περιουσίας εκτός από τη θανάτωση και, με μια λέξη, τη συνολική καταστροφή του οἴκου τους, αυτή δεν τη διδάσκουν και δεν τη φροντίζουν με κάθε δυνατή επιμέλεια!
1 την αρετή
Β4. Να γράψετε στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε καθεμιά από τις παρακάτω θέσεις, τη λέξη Σωστό, αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν είναι λανθασμένη:
α.Η δίκη και καταδίκη του Σωκράτη ήταν πολιτική δίωξη.
β. Ο Πλάτων με τα ταξίδια του στη Σικελία κατάφερε να εφαρμόσει το πολιτικό του όραμα.
γ. Ο Πλάτων ανέλαβε πολιτικά αξιώματα στην Αθήνα.
δ. Οι λογοτεχνικές ικανότητες του Πλάτωνα αποτυπώνονται στον «Πρωταγόρα».
ε. Στον διάλογο «Πρωταγόρας» ο Σωκράτης και ο Πρωταγόρας συμφώνησαν ότι η αρετή είναι διδακτή.
Μονάδες 10
Β5. Να βρείτε στο παραπάνω διδαγμένο κείμενο μία ετυμολογικά συγγενή λέξη, απλή ή σύνθετη, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις της αρχαίας ελληνικής:
λοχαγός, ἀγαλλίασις, θρέψις, βαθμίς, ἄφιξις, ὀχυρός, διάδημα, νεογνός, ὀλέθριος, δεισιδαίμων.
Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο
Θουκυδίδου Ἱστορίαι Α. 15. 1-2 (εκδ. Teubner)
Τά μὲν οὖν ναυτικὰ τῶν Ἑλλήνων τοιαῦτα ἦν, τά τε παλαιὰ καὶ τὰ ὕστερον γενόμενα. ἰσχὺν δὲ περιεποιήσαντο ὅμως οὐκ ἐλαχίστην οἱ προσσχόντες αὐτοῖς χρημάτων τε προσόδῳ καὶ ἄλλων ἀρχῇ· ἐπιπλέοντες γὰρ τὰς νήσους κατεστρέφοντο, καὶ μάλιστα ὅσοι μὴ διαρκῆ εἶχον χώραν.  κατὰ γῆν δὲ πόλεμος, ὅθεν τισὶ καὶ δύναμις παρεγένετο, οὐδεὶς ξυνέστη· πάντες δὲ ἦσαν, ὅσοι καὶ ἐγένοντο, πρὸς ὁμόρους τοὺς σφετέρους ἑκάστοις, καὶ ἐκδήμους στρατείας πολὺ ἀπὸ τῆς ἑαυτῶν ἐπ’ ἄλλων καταστροφῇ οὐκ ἐξῇσαν οἱ Ἕλληνες. οὐ γὰρ ξυνειστήκεσαν πρὸς τὰς μεγίστας πόλεις ὑπήκοοι, οὐδ’ αὖ αὐτοὶ ἀπὸ τῆς ἴσης κοινὰς στρατείας ἐποιοῦντο […].

ἐξῇσαν στρατείας= έκαναν εκστρατείες

Γ1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του κειμένου. Μονάδες 20

Μετάφραση Α. 15. Τέτοια λοιπόν υπήρξαν τα ναυτικά των Ελλήνων, και τα παλιά και αυτά που δημιουργήθηκαν  αργότερα. Ωστόσο, όσοι έστρεψαν την προσοχή τους σε αυτά απέκτησαν πολύ μεγάλη δύναμη, και από την είσπραξη χρημάτων και από την κυριαρχία τους πάνω σε άλλους. Γιατί, πλέοντας εναντίον των νησιών, κυρίως όσοι δεν είχαν επαρκή γη (ενν. για τη διατροφή τους), τα υπέτασσαν. Στη στεριά όμως δεν έγινε κανένας πόλεμος, από τον οποίο να προκύψει για ορισμένους δύναμη. Αντίθετα, όσοι έγιναν ήταν όλοι (πόλεμοι) του καθενός με τους γείτονές του, ενώ εκστρατείες εκτός της χώρας τους και μακριά από αυτήν με σκοπό την κατάκτηση άλλων δεν έκαναν οι Έλληνες. Γιατί ούτε συντάσσονταν με τις ισχυρότερες πόλεις ως υπήκοοί τους, ούτε, πάλι έκαναν οι ίδιοι εκστρατείες από κοινού ως ίσοι.

Γ2. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: Μονάδες 10

ἦν : το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα/ ἔσται
ἐλαχίστην : τη δοτ. πληθ. του συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος/ταῖς ἐλάττοσι(ν)
προσσχόντες : το πρώτο πληθ. Υποτ. / πρόσσχωμεν
ἐπιπλέοντες : το δεύτερο πληθ. προστακτικής /ἐπιπλεῖτε
κατεστρέφοντο: το τρίτο ενικό προστ. παρακειμένου στην ίδια φωνή/ἐστράφθω
μάλιστα : τον θετικό βαθμό/ μάλα
διαρκῆ : την κλητική ενικού του αρσενικού γένους/ ὦ διαρκές
ἐκδήμους : τη δοτική πληθυντικού του θηλυκού γένους/ ταῖς ἐκδήμοις
οὐδείς : τη γενική ενικού του θηλυκού γένους/ οὐδεμιᾶς
ἐξῇσαν : το απαρέμφατο του αορίστου β΄./ἐξελθεῖν

Γ3.α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων: μονάδες 5

τὰ ναυτικά =υποκείμενο του ρ. ἦν, αττική σύνταξη,
αὐτοῖς =αντικείμενο του προσσχόντες,
ἄλλων =γενική αντικειμενική στο ἀρχῇ,
ἐπὶ καταστροφῇ =εμπρόθετος προσδιορισμός του σκοπού στο κίνησης σημαντικό  ρήμα οὐκ ἐξῇσαν,
ὑπήκοοι =επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου στο εννοούμενο υποκείμενο οἱ Ἕλληνες.

Γ3.β. «ἰσχὺν δὲ περιεποιήσαντο ὅμως οὐκ ἐλαχίστην οἱ προσσχόντες αὐτοῖς»: Να μεταφέρετε την παραπάνω πρόταση στον πλάγιο λόγο με όλους τους δυνατούς τρόπους, με εξάρτηση από τη φράση: «Ἅπαντες γιγνώσκουσι». μονάδες 5
Μονάδες 10
1. (ειδική πρόταση): Ἅπαντες γιγνώσκουσι ὅτι ἰσχὺν περιεποιήσαντο οὐκ ἐλαχίστην οἱ προσσχόντες αὐτοῖς
2.  (ειδικό απαρέμφατο): Ἅπαντες γιγνώσκουσιν ἰσχὺν περιποιήσασθαι οὐκ έλαχίστην τοὺς προσσχόντας αὐτοῖς
3. (κατηγορηματική μετοχή): Ἅπαντες γιγνώσκουσιν ἰσχύν περιποιησαμένους οὐκ ἐλαχίστην τοὺς προσσχόντας αὐτοῖς.


Πέμπτη 21 Μαΐου 2015

τι διδάσκει το εκπαιδευτικό μας σύστημα στα παιδιά....

 για ποιαν κοινωνία τα ετοιμάζει, επιβραβεύοντας την υποκρισία και την χρησιμοθηρία; Ιδού, το θέμα της έκθεσης ζητούσε  να απευθυνθούν οι μαθητές με ομιλία τους σε κοινό ενηλίκων, Ημερίδα του Δήμου τους, για το θέμα της οικείωσης με την αρχαία κληρονομιά. Πώς να μιλήσουν; Για ποιάν γνωριμία με τον αρχαίο πολιτισμό να μιλήσουν; Πώς να αναφερθούν σε θέμα που μόνο θεωρητικά και δασκαλίστικα γνωρίζουν; Μόνο υποκρινόμενα πως καλά το ξέρουν και θερμά το πιστεύουν! Να κάνουν μια ομιλία με ψέμματα  -και πάντως όχι με την αλήθεια τους!  Αυτό δεν είναι το σχολείο που ονειρευόμαστε! 
Στο θέμα της Έκθεσης αναφέρεται ο Παντελής Μπουκάλας με άρθρο του στην εφημερίδα Καθημερινή:

Εμείς, οι Αρχαίοι και οι Πανελλαδικές
Πανελλαδικές εξετάσεις, μάθημα πρώτον, Νεοελληνική Γλώσσα: «Σε ομιλία που θα εκφωνήσετε σε ημερίδα του Δήμου σας, με θέμα “Προστασία και αξιοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς”, να εκθέσετε τις απόψεις σας (500-600 λέξεις) σχετικά με: α) τους λόγους για τους οποίους πρέπει...». Τίποτε πιο εύκολο. Και τίποτε δυσκολότερο. Σε άλλους μαθητές οι 500-600 λέξεις θα φάνηκαν ελάχιστες, σε άλλους βουνό. Και κάποιοι ίσως ενοχλήθηκαν από το «πρέπει», που, ρητό ή άρρητο, σημαδεύει πάντα το θέμα που δίνεται στο μάθημα που κάποτε αποκαλούσαμε Εκθεση, προκαταβάλλοντας και το πλαίσιο της μαθητικής απάντησης: «πρέπει», άρα δεοντολογήματα, άρα άψυχη ρητορική, συνήθως παπαγαλιστί αντλημένη από φροντιστηριακούς μπούσουλες.
Οσα παιδιά έτυχε να επισκεφθούν –έστω μία φορά– αρχαίο θέατρο, μόνα τους ή με τη συνοδεία δασκάλων και γονιών, για να δουν απλώς τον χώρο ή για να παρακολουθήσουν παράσταση αρχαίου δράματος, είχαν υπέρ τους την αυτοψία και το συναίσθημα αυθεντικό οδηγό: και μόνο η εξαιρετική θέση όλων των θεάτρων αρκεί για να αναστήσει μπροστά σου, ζευγάρι αχώριστο, την ομορφιά και τη δημοκρατία, ναός της οποίας ήταν το θέατρο. Οσοι μαθητές όμως, για χίλιους μύριους λόγους, δεν επισκέφθηκαν ποτέ την Επίδαυρο ή το αρχαίο θέατρο που υπάρχει αιώνες τώρα, είκοσι χιλιόμετρα από το χωριό τους, ρημαγμένο από την αδιαφορία ή την αγνωσία, και μόλις τελευταία απέσπασε ένα κομματάκι ενδιαφέροντος, θα βρέθηκαν στην ανάγκη να επινοήσουν συγκίνηση πρώτα κι ύστερα άποψη.
Στο εξεταστικό θέμα «Εμείς και οι αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης», βασισμένο σε ομότιτλο κείμενο του αρχαιολόγου Β. Λαμπρινουδάκη, υπόκειται το πολύ πιο βασανιστικό «Εμείς και οι Αρχαίοι» –γενικώς. Εμείς, ως πολιτεία και κοινωνία, απέναντι σε μια κληρονομιά που συχνά-πυκνά μάς λυγίζει με το μέγα βάρος της. Πότε; Οταν την επικαλούμαστε σαν άλλοθι ή σαν τεκμήριο φυλετικής υπεροχής, χωρίς καλά καλά να τη γνωρίζουμε, απλώς και μόνο επειδή αυτή είναι η ρουτίνα του νεοελληνικού κράτους. Ή όταν πιστεύουμε πως είμαστε οι μοναδικοί δικαιούχοι της, μειώνοντας έτσι απελπιστικά τον οικουμενικό της χαρακτήρα και κλείνοντας τα μάτια μπροστά σε όσα πολύτιμα μάθαμε και μαθαίνουμε από τους ξένους για τους Αρχαίους. ΄Η όταν ασπαζόμαστε το δόγμα ότι το χρέος της ανθρωπότητας απέναντι στους αρχαίους Ελληνες είναι τόσο μεγάλο, ώστε να της επιβάλει να ιδρύσει μυριάδες πρυτανεία, για να σιτίζει εμάς τους νέους Ελληνες.
Μακάρι τα παιδιά να απάντησαν με κριτική ευθύτητα στο θέμα τους, δίχως να προσφύγουν στις ετοιματζίδικες απαντήσεις του «εθνικά ορθού» ή του «μαθητικά δέοντος». Μακάρι να έγραψαν αυτό που όντως πιστεύουν και όχι αυτό που «πρέπει» να πιστεύουν ή θα θέλαμε εμείς να πιστεύουν. Και μακάρι, βέβαια, να πέσουν σε βαθμολογητές αυτοκριτικά τίμιους, που, όσο θα αξιολογούν το γραπτό, θα αναλογίζονται πώς έχουν απαντήσει αυτοί στο ίδιο θέμα. Δηλαδή, ποια θολή, εξιδανικευμένη ή και κίβδηλη εικόνα για την ταυτότητά μας και τη σχέση της με τους Αρχαίους έχουμε παραδώσει οι παλαιότεροι στους νέους.

Δευτέρα 18 Μαΐου 2015

Πανελλήνιες 2015, Νεοελληνική Γλώσσα: ενδεικτικές απαντήσεις από την Π.Ε.Φ.

Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων: Παρατηρήσεις για τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας

Το κείμενο που δόθηκε στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι διασκευή του κειμένου  «Εμείς και οι αρχαίοι χὠροι  θέασης και ακρόασης» του καθηγητή Β. Λαμπρινουδάκη στον συλλογικό τόμο «Διάζωμα» Κίνηση πολιτών για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, εκδόσεις Διάζωμα, 2009.

 Απαντήσεις στα ερωτήματα  από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων

Α1. Η δομή του κειμένου καθοδηγεί αποτελεσματικά στη σύνθεση περίληψης.
Β1. Οι ερωτήσεις κατανόησης βοηθούν τους μαθητές/τριες να επισημάνουν τα καίρια σημεία του κειμένου και να το αναγνώσουν  κριτικά, απαντώντας στο Σ ή Λ της πρότασης. Ας σημειωθεί ότι πρώτη φορά δίδεται  αυτή η μορφή ερώτησης στους πανελλαδικά εξεταζόμενους μαθητές (Α=Σ, Β=Λ, Γ=Λ, Δ=Λ, Ε=Σ).
Β2. α. Η παράγραφος αναπτύσσεται  με διαίρεση και παραδείγματα: υποδιαίρεση των μνημείων και επεξηγηματικά παραδείγματα. 
Β2. β. καταρχάς/αρχικά ταυτόχρονα/συγχρόνως ωστόσο/άλλωστε 
Β3.α. Ενδεικτικά συνώνυμα:   διαδραματίζεται, αναπτύσσεται υπολείμματα, απομεινάρια σκοπός, στόχος προσπέλαση, πρόσβαση  πλήρης, συνολική            
Β3. β. Ενδεικτικά αντώνυμα:  συμπτυσσόταν, υποβαθμιζόταν απραξία, αδράνεια αδιερεύνητων, ανεξερεύνητων αγνοούμε, διαπορούμε απόκρυψη, παράβλεψη
Επισημαίνεται ότι η επιλογή των συγκεκριμένων λέξεων του κειμένου, λόγω της μεταφορικής σημασίας τους, δημιουργεί προβλήματα στην εύρεση κυριολεκτικών συνωνύμων και αντωνύμων.

Β4. α. Η διπλή παύλα εμπεριέχει πρόσθετες, επεξηγηματικές και σημαντικές πληροφορίες.
Β4.β. Το τρίτο πρόσωπο, στο οποίο διατυπώνεται ο λόγος, στοχεύει στην αντικειμενικότητα και τη  δήλωση γενικώς αποδεκτών απόψεων.
• Γενικά,  οι ασκήσεις ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των υποψηφίων. 

Γ1.  Οι υποψήφιοι καλούνται να διατυπώσουν τις σκέψεις τους σε μορφή εκφωνημένου λόγου, δηλ. απαιτείται η δήλωση συγκεκριμένου επικοινωνιακού  πλαισίου. Η ανάπτυξη του θέματος υποστηρίζεται επαρκώς από τις απόψεις του κειμένου. Τα ερωτήματα είναι σαφή, καλύπτουν το εύρος της ζητούμενης ανάπτυξης και ανταποκρίνονται στις γνωστικές και βιωματικές  δυνατότητες των εξεταζομένων.

Σάββατο 16 Μαΐου 2015

το σχολείο των ονείρων μας...

Αρχίζουν από Δευτέρα οι εξετάσεις, Πανελλήνιες και ενδοσχολικές, ολοκληρώνεται μια ακόμη σχολική χρονιά. Όσο για την επόμενη πολλές συζητήσεις, διαφωνίες,  συγκρούσεις, Παιδεία 2015, Πρότυπα ή μη Πειραματικά, Τράπεζα Θεμάτων και όπου λαλούν πολλοί κοκόροι.... Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και οι καλύτερες προθέσεις επιμένουν στην επιφάνεια του θέματος: στα ονόματα, στον τρόπο προαγωγής και εισαγωγής στα ΑΕΙ, στις εξετάσεις. Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης που παρέχουμε στο ελληνικό σχολείο, προσανατολισμένο σταθερά επί πολλές δεκαετίες στο εξετασιοκεντρικό και  βαθμοθηρικό σύστημα, δεν λέει να αλλάξει. Και αν είναι εντελώς διαφορετικός ο κόσμος σήμερα και διαφορετικές οι ανάγκες, τότε βάζουμε τις ΤΠΕ και ιδού ανταποκριθήκαμε!
  Λοιπόν θα διδάξουμε και την επόμενη σχολική χρονιά όσα είναι χρήσιμα για τις εξετάσεις, τα παιδιά μας θα αποστηθίσουν με βάση τις υποδείξεις των φροντιστών τους, η διεύθυνση θα μας πιέζει για την κάλυψη της ύλης και εμείς θα τρέχουμε σε επιμορφώσεις των τριών ωρών να πάρουμε την βεβαίωση, διότι οι καιροί πονηροί και η αξιολόγηση σε κάτι τέτοια θα βασιστεί.
 Και όμως, το σχολείο των ονείρων μας μπορεί να υπάρξει, το αποδεικνύουν οι εξαιρετικές προσπάθειες των συναδέλφων της Πρωτοβάθμιας. Ιδού η σύνδεση με την πραγματική ζωή που επιχείρησαν οι μαθητές της Α' Τάξης του Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Βίβλου Νάξου με το δάσκαλό τους, ένα παράδειγμα που ζηλέψαμε πολύ!